Thiết kế chiếu sáng (phần 2)

Các tiêu chuẩn thiết kế chiếu sáng

Để thiết kế, sắp xếp nguồn sáng hiệu quả, tăng tính thẩm mỹ, các nhà thiết kế, kiến trúc sư đặc biệt quan tâm tới các tiêu chuẩn sau:

1. Ánh sáng tự nhiên

 

  • Ánh sáng tự nhiên là nguồn sáng luôn được các nhà thiết kế ưu tiên hàng đầu để tiết kiệm tối ưu tiêu thụ điện năng và tạo cảm giác gần gũi với tự nhiên.
  • Ánh sáng tự nhiên sẽ góp phần làm cho không gian rộng, thoáng hơn.
2. Độ rọi sáng
  • Độ rọi sáng biểu thị cường độ ánh sáng mạnh hay yếu trên diện tích bề mặt, được đo bằng đơn vị Lux.
  • Tiêu chuẩn này có thể ảnh hưởng trực tiếp tới cảm giác sử dụng và tính thẩm mỹ trong ngôi nhà.
  • Khi thiết kế chiếu sáng, bạn phải tính toán đảm bảo độ rọi phù hợp với mục đích sử dụng không gian và hoạt động diễn ra trong đó.
3. Màu sắc ánh sáng

Ánh sáng không chỉ là một yếu tố chức năng trong kiến trúc và thiết kế nội thất, mà còn ảnh hưởng đến tâm sinh lý của con người. Dựa trên nghiên cứu, chúng ta biết rằng màu sắc của ánh sáng có tác động sâu sắc lên cảm xúc và tâm trạng của chúng ta. Dưới đây là một số thông tin về tác động của màu sắc ánh sáng

 

    1. Nguồn ánh sáng nóng (2400K – 3000K):
      • Tạo ra màu đỏ và cam cho đồ vật.
      • Làm sẫm đi các màu xanh và lam.
      • Gây cảm giác nặng nề về khối lượng hơn so với các màu khác.
      • Tạo ra cảm giác vui tươi, hưng phấn.
      • Gây tăng huyết áp và tăng nhịp thở.
      • Tuy nhiên, màu nóng có thể gây chóng mệt mỏi
    1. Nguồn ánh sáng trung tính (trắng ấm 4000K – 4500K):
      • Gây cảm giác lạnh lùng và trống rỗng.
      • Tăng độ chói và sự tác động của các màu sắc khác khi đứng bên cạnh.
      • Thường được sử dụng khi cần có sự đồng đều mà không nhấn mạnh một màu sắc đặc biệt nào.
      • Phù hợp cho việc chiếu sáng các công trình có kiểu dáng đơn giản.
    2. Nguồn ánh sáng lạnh (> 5700K):
      • Dùng để tạo cảm giác thư giãn nghỉ ngơi và phong cách hiện đại.
      • Phù hợp cho các khu công cộng có không gian rộng và nhiều cây xanh.
      • Cần tránh dùng ánh sáng lạnh để chiếu sáng mặt tiền các ngôi nhà ốp gạch đỏ hoặc sơn màu sẫm.
      • Màu lạnh cho ta cảm giác nhẹ về khối lượng và xa xôi về khoảng cách.
      • Màu xanh da trời giúp tĩnh tâm, thúc đẩy hệ thống miễn dịch và cải thiện giấc ngủ.

 

Ánh sáng có thể ảnh hưởng đến sự hài lòng, khả năng hiển thị, hiệu suất nhiệm vụ, an toàn, an ninh, bán hàng, tâm trạng và bầu không khí, đánh giá thẩm mỹ và tương tác xã hội. Nó cũng kể một câu chuyện về không gian, cho dù một cửa hàng nhất định có khả năng tập trung vào giảm giá hoặc các sản phẩm cao cấp, hoặc liệu một nhà hàng đang bán thức ăn nhanh hay trải nghiệm ăn uống cao cấp.

Nhận thức không gian: Mô hình ánh sáng trong một không gian có thể kích thích phản ứng tâm lý (xem Bảng). Ví dụ, ánh sáng đồng đều sáng, với ánh sáng được đặt trên tường và thậm chí cả trần nhà, có thể làm cho một không gian xuất hiện công khai và trực quan lớn hơn trong sảnh. Ngược lại, ánh sáng cường độ thấp hơn tại nhiệm vụ với một chút ánh sáng chu vi có thể tạo ra cảm giác thân mật trong một nhà hàng cao cấp.

Tiêu chuẩn về màu sắc ánh sáng đảm bảo gia chủ sẽ chọn đúng loại ánh sáng phù hợp với mục đích sử dụng và không gây mệt mỏi cho mắt.

4. Góc chiếu

  • Khi thiết kế chọn nguồn sáng có góc chiếu rộng để bao phủ khắp không gian.
  • Chọn góc chiếu hẹp để làm nổi bật vật thể, tạo điểm nhấn cho căn phòng.
5. Phân bổ, phối hợp ánh sáng

  • Tiêu chuẩn này quy định cách ánh sáng được phân bố trong không gian, đảm bảo sự đồng đều của ánh sáng và tránh việc gây lóa hay tạo ra bóng đen không mong muốn.
  • Phối hợp các nguồn sáng tự nhiên & nhân tạo, trực tiếp & gián tiếp một cách hợp lý sẽ tạo ra không gian hài hòa, thoải mái.
6. Hiệu suất năng lượng

• Tiêu chuẩn liên quan đến việc sử dụng năng lượng hiệu quả, đảm bảo tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường.

7. An toàn điện

Đảm bảo hệ thống chiếu sáng tuân thủ các tiêu chuẩn an toàn điện như:

  • Chống sét
  • Độ cách điện
  • Bảo vệ người sử dụng khỏi nguy cơ điện.

Qua việc tuân thủ các tiêu chuẩn thiết kế chiếu sáng, chắc chắn ngôi nhà của bạn sẽ có môi trường chiếu sáng tốt, đáp ứng các yêu cầu về chức năng và thẩm mỹ. Đồng thời, tạo cảm giác thoải mái và nâng cao hiệu suất làm việc.

Các tiêu chuẩn thiết kế chiếu sáng hiện hành yêu cầu các thiết kế phải phù hợp:

-Các tiêu chuẩn Việt Nam:

  • (TCXD 16:1986, Chiếu sáng nhân tạo trong các công trinh xây dựng);
  • (TCVN 7114:2002, Ecgônômi -Nguyên Ecgônômi thị giác, Chiếu sáng cho Hệ thống Làm
  • việc trong nhà);
  • TCVN 7114-1:2008, Ecgônômi- Chiếu sáng nơi làm việc-Phần 1: Trong nhà;
  • TCVN 7114-3:2008, Ecgônômi- Chiếu sáng nơi làm việc- Phần 3: Yêu cầu chiếu sáng an toàn và bảo vệ những nơi làm việc ngoài nhà;
  • TCXDVN 333:2005, Chiếu sáng nhân tạo bên ngoài các công trinh công cộng và kỹ thuật hạ tầng đô thị;
  • TCXDVN 259:2001, Chiếu sáng nhân tạo đường phố quăng trường đô thị;

 

– Các tiêu chuẩn quốc tế cần tham khảo:

  • ISO 8995:2002(E) / CIE S 008/E:2001, Lighting of indoor work places;
  • ISO 8995-2: 2005(E) / CIE S 015/E:2005, Lighting of work places – Part 2: Outdoor;
  • ISO 8995-3:2002(E) / CIE S 016/E:2005, Lighting of Outdoor Work Places- Lighting Requirements for Safety and Security.
  • Các tiêu chuẩn của Uỷ ban Chiếu sáng Quốc tế CIE (Commission International de L’Eclairage) có văn phồng đặt tại Viên, Áo, là các tiêu chuẩn đặc biệt quan trọng, được tổ chức tiêu chuẩn thế giới ISO công nhận. Do đó các kỹ sư và kiến trúc sư Việt Nam thường tham khảo các tiêu chuẩn này, để bổ sung cho tiêu chuẩn Việt Nam, khi làm công tác thiết kế.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *